In het algemeen kan er bij de inzet van kennis en kunde een onderscheid worden gemaakt naar know-what, know-how en know-why. Bij het eerste draait het om het weten wat je moet doen, bij het tweede om de wijze waarop je dingen moet aanpakken en bij het derde gaat het om het weten waarom iets moet gebeuren. Know-what is wat mensen leren op MBO niveau, know-how wordt geleerd op HBO-niveau en know-why op academisch niveau.
Dit onderscheid naar opleiding is niet zaligmakend. Tijdens hun loopbaan ontwikkelen medewerkers zich. Zij beginnen op een what-niveau en groeien via know-how door naar een know-why niveau.
In ons werkzame leven komen we op allerlei posities mensen tegen die functioneren op het niveau van know-what, know-how en know-why. Bij het geven van instructies is dit iets waar absoluut rekening mee moet worden gehouden. Het is dodelijk om een taakvolwassen academicus te vertellen hoe hij zijn werk moet doen (what), die academicus zal zich daarbij zwaar miskent voelen. Een MBO’er alleen aansturen door te vertellen waarom hij geacht wordt bepaalde werkzaamheden te verrichten werkt ook niet. Hem zal ook aangegeven moeten worden wat hij moet doen. Als een MBO’er op een taakvolwassen niveau opereert zal hij echter weer meer op het niveau van de wijze van aanpakken moeten worden aangesproken. Ontwikkelt dezelfde MBO’er zich verder dan komt er altijd een niveau waarop hij het waarom van veranderingen wil weten. Dit niveau wordt binnen een functie vaak snel bereikt.
Een voorbeeld van contraproductief management is het introduceren van onnodige dwingende formats voor allerlei zaken als rapportages, plannen, e.d. Formats kunnen soms noodzakelijk zijn. Formats kunnen soms handig zijn omdat ze als checklist werken en omdat niet iedereen dan het wiel hoeft uit te vinden. Oké, maar dwing een academicus een format voor zijn unieke en specifieke project te gebruiken waarvoor dat format nou net niet geschikt is en irritatie en demotivatie ligt levensgroot op de loer.
November 2004
Aanvullende informatie op deze website
Know what
Over de zijde van het werk, de kunde.
Know how
Over de zijde van de weg, de werkwijze.
Know why
Over de zijde van de wil, de emotie.
ErvaringsstadiaProjectleiders maken diverse stadia door in hun carrière, Het is zaak hier rekening mee te houden in projectorganisaties.
