Traditionele hiërarchische organisaties drijven op command & control. In die organisaties is sprake van een strakke scheiding tussen denken en doen. De managers bepalen de koers en moet zorgen dat hun ondergeschikten zich aan de afspraken, handboeken, procedures en de koers houden. Er wordt veel aan controle gedaan. ‘In control’ zijn is een obsessie. Dat medewerkers die zich hier niet (helemaal) aan houden gewantrouwd worden en dat die zich niet geliefd maken bij het management mag duidelijk zijn. Velen van u zullen het erkennen. Eigenwijsheid wordt niet gewaardeerd, want wie eigenwijs is, die gaat tegen de norm, de afspraken, de visie, de koers in. Wie eigenwijs is die werkt op zijn eigen wijze en dat strookt vaak niet met procedures en handboeken. Eigenwijsheid maakt het voor managers moeilijk om ‘in control’ te blijven, om de koers vast te houden.
Veel organisaties kunnen daarom niet zo goed tegen eigenwijsheid.
Innovatie is gebaat bij mensen die creatief zijn, die nieuwe dingen bedenken, die buiten de gebaande paden treden, die eigenwijs zijn. Vernieuwing, innovatie en aanpassingsvermogen komt niet van de mensen die altijd binnen de lijntjes kleuren, die zich aan alle afspraken houden, die niet dwars durven te denken.
Een organisatie die vitaal wil blijven die zich wil kunnen aanpassen aan nieuwe omstandigheden en die liefst voorop loopt waar het om vernieuwing, om innovatie, gaat, die heeft dus juist een flinke dosis eigenwijsheid nodig.
Organisaties die slecht tegen eigenwijsheid kunnen, die eigenwijze mensen maar liever opzij zetten, die alleen de conformisten positief beoordelen, die organisaties remmen tegelijk ook het innoverend vermogen van hun organisatie.
Hoe meer een organisatie alle koppen dezelfde kant op heeft staan, hoe meer iedereen het met de doelstellingen en afspraken eens is, hoe meer men ‘in control’ is, hoe beter die organisatie het zal doen zolang de omgeving waarbinnen zo’n organisatie opereert stabiel is. Absoluut!
Maar hoeveel organisaties opereren er in een stabiele omgeving?
Juist!
Dus hoe beter ‘in control’, hoe lager het aanpassingsvermogen, hoe minder innovatie en dus: hoe kleiner de kansen op floreren en overleving op langere termijn.
