In “De kracht van kwetsbaarheid” doet Brené Brown aan de hand van allerlei persoonlijke ervaringen en met voorbeelden en kennis uit haar onderzoekspraktijk verslag over het fenomeen kwetsbaarheid. Hierna een bespreking van het boek. Al is het eigenlijk meer een soort samenvatting geworden.
Kwetsbaarheid
Eerst, wat is kwetsbaarheid? Brown definieert kwetsbaarheid als “onzekerheden trotseren, risico’s nemen en je emotioneel blootgeven”.
Kwetsbaarheid staat, zo wordt weleens gedacht, gelijk aan zwakte. Maar, is dat wel zo? Nee, Brown is daar heel duidelijk in: “… er bestaat geen optelsom waarin risico’s nemen, onzekerheden trotseren en ons emotioneel blootgeven gelijkstaat aan zwakte.”
Als je een heel boek aan kwetsbaarheid wijdt, dan is het ook zaak om duidelijk te maken waarom dat begrip zo belangrijk is. Dus: wat levert kwetsbaarheid op?
Kwetsbaarheid is de oorsprong van liefde, verbondenheid, geluk, moed, empathie en creativiteit. Het is de bron van hoop, medeleven, verantwoordelijkheid en authenticiteit.
Vertrouwen, betrokkenheid en schaamte
Brown legt ook andere verbanden. Verbanden met andere begrippen en eigenschappen die ons mensen eigen zijn. Zo zegt Brown over de relatie tussen kwetsbaarheid en vertrouwen dat dit een kwestie van de kip of het ei is. Zonder vertrouwen kunnen we ons niet kwetsbaar opstellen en we moeten ons kwetsbaar opstellen om vertrouwen te kunnen ervaren.
Het meest schadelijk voor vertrouwen, dat is gebrek aan betrokkenheid. En schaamte, dat is de angst voor “onverbondenheid”. Wij hebben een behoefte om “erbij te horen, we zijn psychisch, emotioneel, cognitief en spiritueel gemaakt voor verbondenheid en liefde. Brown definieert schaamte als volgt: “… het intens pijnlijke gevoel dat voortkomt uit de overtuiging dat we niet goed genoeg zijn en daarom geen liefde waard zijn en er niet bij horen, …”
De belangrijkste schaamtecategorie voor vrouwen wordt gevormd door hoe zij eruitzien en voor mannen betreft het een bekend adagium, namelijk “wees niet zwak”. “Nog altijd”, zo zegt de auteur de auteur daarover bij de belangrijkste vrouwelijke schaamtecategorie, maar geldt dat “nog altijd” voor die van de mannen niet evengoed?
De beste remedie tegen schaamte is empathie. Schaamte smelt weg als anderen empathie tonen jegens degene die zich schaamt.
Geluk
Ook de vraag wanneer mensen zich het meest kwetsbaar voelen komt aan de orde. Dat is, tot verbazing van Brown, als mensen zich gelukkig voelen. Vaak gaat het daarbij om het geluk om de kleine dingen. Kwetsbaarheid hangt daarbij samen met het risico de dingen die ons gelukkig maken weer kwijt te raken. Zij zegt daarover: “… we proberen kwetsbaarheid een slag voor te zijn. We willen niet overrompeld worden door pijnlijke gevoelens.”
Geluk kan je omarmen door dankbaarheid te tonen. Dankbaarheid is een tegengif tegen het natuurlijke wantrouwen dat veel mensen voelen tegenover door hen ervaren geluk.Voor mensen die de ervaring omarmen, is de siddering van kwetsbaarheid waarmee geluk gepaard gaat, namelijk een uitnodiging om dankbaarheid te beoefenen; om er even bij stil te staan hoe ontzettend dankbaar we zijn voor een bepaalde persoon, iets moois, een relatie of simpelweg een bepaald moment.
Mensen hebben soms moeite met het voelen van geluk. Vanuit gevoelens van angst en schaarste zijn mensen bang dat geluk van korte duur is of te beperkt of dat het moeilijk zal zijn om de teleurstelling te verwerken als het geluk voorbij is.
Brown komt op basis van het voorgaande tot drie lessen over geluk
- Geluk is een kwestie van momenten;
- Wees dankbaar voor wat je hebt;
- Laat geluk niet door je vingers glippen.
Slot
De helderheid waarmee Brené Brown de samenhang uiteenzet tussen zaken als kwetsbaarheid, angst, empathie, dankbaarheid en andere gerelateerde begrippen maakt “De kracht van kwetsbaarheid” zeer lezenswaardig. Mij leverde het een aantal nieuwe inzichten en op, evenals invalshoeken op eigen ervaringen die ik voor lezing van dit boek niet kende. Op een aantal onderwerpen uit het boek kom ik daarom zeker nog terug.
Citaten uit “De kracht van kwetsbaarheid”.
“De kracht van kwetsbaarheid” bij bol.com en bij managementboek.nl
