Visie maakt slagzij

Laurus.
Numico.
VNU..
Strategische spelletjes.
Noodzaak van visie en koerswisselingen.

Laurus

Laurus had een visie. Onder Ole van Straaten werden bestaande winkelformules allemaal omgezet in één andere, die van Konmar. Er zullen wel redenen zijn geweest, maar het was ook een grote domheid. Laurus vervreemde een groot deel van haar bestaande klanten van zich. Die gingen naar de concurrent. Het winnen van nieuwe klanten is vele malen moeilijker dan het behouden van bestaande. Gevolg: een debacle voor Laurus.

Numico

Numico kocht Rexall Suntown en GNZ, Amerikaanse bedrijven die in vitaminesupplementen deden. Dat was de toekomst, meende de leiding van Numico. Wat het met Numico te maken had bleef duister. Kortom Numico nam een bedrijf over in een metier waar de top (en de rest van de organisatie) geen verstand van had. De overname koste veel geld. Het bedrijf deed het slecht. Numico koestert nu weer haar babyvoedingsproducten. Dat had Numico natuurlijk steeds moeten doen.

VNU

Onlangs nam VNU het Amerikaanse bedrijf IMS Health over. Daarmee werd VNU in één keer de grootste ter wereld op het gebied van informatieverzameling rond medicijngebruik, zo melde een topman trots. Hij leek dit feit als argument voor de overname te zien. Maar, wat heeft dit met de kernactiviteiten van VNU te maken? Waarom wil een bedrijf in informatieverzameling gaan als dat haar vakgebied niet is? Wat is er het belang van de grootste in een bepaald gebied te zijn?

Kortom, een zeer bedenkelijk avontuur. Ben benieuwd hoe dat afloopt.

Strategische spelletjes

Het topmanagement van organisaties staat doorgaans ver van de kernactiviteiten af. Die top heeft niet zoveel te doen als het goed gaat met een bedrijf[i]. De top gaat in haar kleine kringetje strategische spelletjes spelen. De schijnbaar visionaire leiders krijgen alle kansen.

Een bekend verschijnsel in (grote) organisaties is dat het (top)management neigt tot het werven van gelijkgezinden en dat het mensen zoekt die bereid zijn uit te voeren wat de top vraagt. Zo ontstaat een inner circle van ja-knikkers. De top krijgt geen weerwoord meer, maar altijd gelijk. De top voelt zich groots en ongenaakbaar. Onfeilbaar ook. In een dergelijk klimaat kunnen zeer onverstandige ideeën blijmoedig worden doorgevoerd.

Het is fijn als leiders visie hebben. Het is minder fijn wanneer die visie van realiteit gespeend is. Visie is mooi, maar kan ook heel gevaarlijk zijn.

Noodzaak van visie en koerswisselingen

Als een bedrijf geen visie heeft dan is die organisatie stuurloos. De losse activiteiten krijgen geen richting. Allerlei organisatieonderdelen doen maar wat. Allen naar eer en geweten. De resultaten kunnen nog heel lang heel redelijk zijn, maar de meerwaarde van een gedeelde visie, de samenbundeling van krachten waardoor de som der delen meer wordt dan een optelling van die delen ontbreekt. Een organisatie heeft richting nodig.

Maar pas op wanneer de organisatie plotseling fors van koers wisselt of wanneer de zeevaarder opeens op een rivier moet gaan opereren. Averij is het gevolg. Na slagzij kan de ondergang volgen.

Marina di Campo, Elba, 19 juli 2005

Lees ook: De risico's van nieuwe strategieën en Compromis of visie?

Nagekomen noot, 17 november 2005: het antwoord op de afloop van de overname van IMS Health door VNU is vandaag bekend geworden. De overname gaat onder druk van vooral de Amerikaanse aandeelhouders niet door, topman Rob van den Bergh treedt af. De overname was te duur en leverde te weinig synergie op!

Nagekomen noot 7 mei 2010: in "Gebouwd voor de toekomst" is een van de mythes die door Jim Collins en Jerry Porras wordt ontkracht de mythe dat bedrijven vooral visionair worden door "visionaire statements".

Nagekomen noot 12 mei 2013: mooi citaat uit "De managementmythe" van Matthew Stewart:
In de regel zoeken ondernemingen hun toevlucht bij strategieën als ze hun bestaan niet op een andere manier kunnen rechtvaardigen, en ze beginnen te plannen als ze niet goed meer weten waar ze heen gaan.