Enige tijd geleden heb ik het boek Good to Great van Jim Collins gelezen. Collins heeft onderzoek gedaan naar bedrijven die een aantal jaren nadat zij in zeer moeilijke omstandigheden verkeerden buitengewone resultaten te zien gaven. Hij heeft onderzocht wat er in de ‘black box’ tussen de negatieve uitgangssituatie en het positieve eindresultaat gebeurde. Op basis daarvan is hij tot conclusies gekomen over niveau 5-leiderschap en over G2G (Good to Great) bedrijven.
Niveau 5-leiderschap is het hoogste niveau op een schaal die Collins introduceert. De vijf niveaus zijn achtereenvolgens:
- Veelbelovend individu
- Goed presterend teamlid
- Competente manager
- Effectieve leider
- Niveau 5-leidinggevende
Een niveau 5-leider is iemand met de volgende eigenschappen:
- Persoonlijke bescheidenheid gekoppeld aan een sterke professionele wil;
- Ambitie allereerst gericht op het bedrijf;
- Sterke gedrevenheid, grote toewijding, werkpaarden;
- Een ongeneeslijke behoefte aan resultaten;
- Vastbesloten te doen wat nodig is;
- Verantwoordelijkheid voor succes bij anderen leggend;
- Schuld bij zichzelf voor slechte resultaten leggend;
- Succes aan geluk (en dus niet aan zichzelf) wijtend.
Collins schrijft verbaasd en zelfs min of meer geschokt te zijn geweest toen hij deze eigenschappen ontdekte. Dit vooral omdat ze in zo'n schril contrast staan met eigenschappen van de extraverte leiders die in het algemeen in de publiciteit worden gevierd.
G2G-bedrijven hebben in hun aard en handelen een aantal overeenkomsten, Collins noemt benoemt deze als volgt:
- Eerst wie... dan wat. Zoek eerst de juiste mensen, en bepaal daarna de gezamenlijke koers;
- Zie de harde feiten onder ogen (maar verlies nooit de hoop). Onderken wat er aan de hand is en houdt hoop en geloof in een goede afloop;
- Het Egel-principe (simpele ideeën die passen binnen de drie cirkels). Die cirkels zijn: G2G-passie, wat roept je hartstocht op? G2G-talent, waarin ben je de allerbeste? G2G-economie, op welke brandstof loopt jouw economische motor? Als ideeën binnen deze drie cirkels passen zijn ze geschikt om verder uit te werken, zijn ze dat niet, dan kun je er beter niet verder mee gaan;
- Bedrijfsdiscipline. Discipline voorkomt bureaucratie!
- Technologische versnellers. Gebruik technologie alleen als het binnen het Egel-principe valt en gebruik technologie niet als veroorzaker, maar als versneller;
- Het vliegwiel en de valstrik. Transformaties vinden plaats via een proces van zorgvuldige opbouw, waarna uiteindelijk een doorbraak volgt. Dit terwijl andere bedrijven proberen doorbraken te forceren, daarbij de opbouw negerend.
Uiteraard doet alleen een opsomming het boek geen recht. Het boek is prettig geschreven en rijk aan informatie. Een opsomming als bovenstaand, raakt slechts enkele onderwerpen en diept ze niet uit. In het boek vindt wel verdieping plaats.
Bij mij kwam trouwens sterk het idee op dat niveau 4-leiderschap en de handelswijze van de bedrijven uit de controlegroep (niet zijnde G2G-bedrijven) vooral overeenkwamen met de Angelsaksische benadering van management. Dit terwijl niveau 5-leiderschap en de handelswijze van G2G-bedrijven overeenkwamen met de Rijnlandse benadering van management. Misschien iets om nog eens nader uit te werken.
Lezing van dit boek was voor mij voor een groot deel een feest van herkenning. Het boek geeft een sterke onderbouwing van mijn eigen denkbeelden. Lezing van het boek was voor mij indertijd aanleiding om aan een aantal oude artikelen op mijn site (nagekomen) noten toe te voegen.
Ik beveel u dit boek van harte aan.
