Het boek “De ongeschreven regels van het spel” beschrijft de mechanismen in organisaties die bepaald gedrag afdwingen. Soms gaat het daarbij om gedrag dat lijnrecht in tegenspraak is met het gedrag dat de top van een bedrijf wenst te ontwikkelen. Althans wat ze rationeel wil, of wat ze zegt dat ze wil.
Neem bijvoorbeeld de mechanismen waarbij (prestatie-)beloningen tegenover bepaald gedrag staan. Die sterke motivatoren, de beloningen, bepalen het gedrag sterker dan de uitspraken van de leiding van een bedrijf die een andere richting in wijzen.
De auteurs van “De ongeschreven regels van het spel” noemen dit ongeschreven regels. Ik vind dat minder duidelijk dan "mechanismen". Het punt dat ze in bovenstaand citaat aankaarten is daarmee overigens niet minder valide.
Organisatiecultuur is geen ding. Je kunt het niet beetpakken. Je kan het niet kneden. Organisatiecultuur is een resultante van allerlei factoren die spelen in een organisatie. Een resultante is niet direct te veranderen. Verandering ontstaat doordat er in de onderliggende factoren veranderingen optreden. Zo gaat dat met resultanten.
Veranderpogingen waarbij rechtstreeks op de cultuur gestuurd wordt zijn bij voorbaat gedoemd te mislukken. Het heeft zelfs geen zin om medewerkers en managers met cultuurverandering te confronteren. Bedenk welk gedrag gewenst is, bedenk welke factoren ander (ongewenst) gedrag beïnvloeden en sleutel aan die factoren. Dat is de enige manier!
Maar, …
Ja, er is een “maar”. Cultuur ontstaat uit een zeer complex geheel aan factoren. Als je sleutelt aan de ene factor is nooit geheel te voorspellen wat de effecten zullen zijn. Je kan de richting beïnvloeden, maar helemaal in de hand heb je het nooit. Cultuurverandering is ingewikkeld, zeer ingewikkeld. Organisaties zijn complex, zeer complex.
Boeiend, nietwaar?!
Nog een citaat als uitsmijter:
“Als we dat gedaan zouden hebben, zouden we gemerkt hebben dat er inderdaad een praktischer, efficiënte manier is om gedragsbarrières die effectieve veranderingen blokkeren, te doorbreken. We zouden begrepen hebben dat het in de meeste gevallen zelfs niet nodig is om de bedrijfscultuur in kaart te brengen. Verder zouden we ons gerealiseerd hebben dat we dat al wisten.”
Citaten uit "De ongeschreven regels van het spel"
"De ongeschreven regels van het spel" bij bol.com
Boekbespreking "De ongeschreven regels van het spel"
Dit blog is eerder op mijn oude blog geplaatst