In “Verdraaide organisaties” zet Wouter Hart uiteen hoe organisaties steeds vaker de bedoeling vergeten, houvast zoeken in regels en die regels strak hanteren, ook wanneer ze niet passend zijn. In “Anders vasthouden” werkt hij zijn ideeën verder uit (maar herhaalt hij zichzelf ook vaak in mijn ogen).
Hart wijst erop dat er veel te vaak wordt gekozen voor controle en nieuwe regels om te proberen grip te krijgen op problemen in de dagelijkse realiteit. En dat is problematisch. Hart beschrijft praktijken waarbij het mis gaat. Hierna volgen er een paar.
Soms worden de regels opgesteld om problemen die de slechtste performers veroorzaken te voorkomen. Jammer, dat je dan ook de goede presteerders ermee lastig valt en ermee aan banden legt.
Vaak wordt ook een goed werkende vorm gekopieerd. Maar, wie zegt dat die vorm in een andere situatie past of dat die vorm voor iedere medewerker geschikt of prettig is. We onderzoeken niet waarom iets op een bepaald moment op een bepaalde plaats en in een specifieke situatie werkt om daaruit te leren, nee stelt Hart “we instrumentaliseren de uitkomst. We kopiëren de vorm.”
Ook worden normen gedefinieerd. En (ik heb er vaker aandacht aan besteed) dat leidt tot het halen van die norm. Niet tot het doen van de goede dingen of van hetgeen in een specifieke situatie verstandig is.
Dergelijke nieuwe regels en praktijken resulteren zelden in positieve effecten. Eigenlijk is er dus sprake van foute verbeteringen.
Dan nog iets. Als mensen geen eigenaarschap voelen, dan zullen ze altijd slechter presteren dan mogelijk is. De intrinsieke motivatie gaat verloren. Om een goede beoordeling te krijgen doen mensen wat de regels en de normen vereisen. Zonder nog te kijken naar of na te denken over de ideeën en bedoelingen achter de regels. En dat is niet goed voor het presteren van de organisatie
Extra regelgeving, extra controle en extra toezicht trekken de oplossing weg uit het eigenaarschap van de betrokkenen zelf en storten het uit over iedereen.
Al die regels doen de intrinsieke motivatie geen goed. Laten we met een mooi citaat daarover besluiten.
Een normstelling is voor vrijwel niemand de meest passende uitdaging. Daarnaast zet een norm van buitenaf aan om de norm te externaliseren. De oplossing is er dan op gericht om aan de norm van de ander te voldoen, terwijl het er eigenlijk om gaat te zoeken naar de geest erachter en hoe je je daar vanuit intrinsieke motivatie tot te verhouden hebt.
Citaten uit “Anders vasthouden”.
“Anders vasthouden” bij bol.com
Boekbespreking "Verdraaide organisaties"
Citaten uit “Verdraaide organisaties”.
“Verdraaide organisaties” bij managementboek.nl en bij bol.com
