De ideeën van John Kay
Directheid en indirectheid
Wat is het belang voor projecten?
Indirectheid in projecten
In De omweg naar succes besteedt John Kay veel aandacht aan de fenomenen directheid en indirectheid. Op deze pagina wordt het belang daarvan voor het projectmatig werken uiteengezet.
De ideeën van John Kay
John Kay beschrijft onze wereld als een wereld waarin de dingen zo complex zijn geworden dat het eenvoudig ondoenlijk is geworden om van tevoren precies te bepalen hoe je een bepaald doel gaat bereiken. Elke actie heeft bijwerkingen, en of de actie het beoogde effect heeft moet vaak maar worden afgewacht.
Kay betoogt dat het direct met een vastomlijnd plan op je doel afgaan niet getuigt van wijsheid. Rijk wordt je niet door rijk te willen worden, maar doordat je andere dingen erg goed doet, waardoor anderen er geld voor over hebben.
Een spel als Risk win je niet door vanaf je eerste acties gelijk naar het volbrengen van je opdracht te streven, maar door eerst een stevige positie op te bouwen. Vanuit een dergelijk positie lukt het wellicht uiteindelijk om je opdracht te vervullen.
Kay prijst indirectheid aan als manier om succes te verwerven. Vandaar die omweg naar dat succes in de titel van zijn boek.
Directheid en indirectheid
Kay zoekt de sleutel naar succes in het afwisselend streven naar hogere doelen, tussendoelen en basisacties. In uitgebreide analyses en vastomlijnde doelen ziet hij niets. Veel draait om improviseren (of zelfs: “doormodderen”). Wie succes wil hebben moet niet continue alle beschikbare opties afwegen, maar slechts enkele die een goed gevoel geven. Je doet iets, kijkt of het werkt, stelt bij of gaat weer iets anders doen.
Wat is het belang voor projecten?
Veel projecten zijn zo complex dat hiervoor hetzelfde geldt als voor de samenleving en organisaties waar Kay het over heeft. Het klassieke projectmanagement uit de boekjes raakt gedateerd.
Grote en/of complexe projecten zijn in grote lijnen vorm te geven. Je kunt het einddoel voor ogen hebben, maar heel concreet is dat vaak nog niet. In de verschillende projectfasen werk je van grof naar fijn. Van abstract naar concreet. Iedere fase wordt het projectresultaat iets concreter tot het is gerealiseerd.
Je moet projectresultaten niet te nauw vastleggen. Het gaat om het doel, niet om de exacte uitwerking. Die komt vanzelf.
Projectmatig werken is een gestructureerde manier van werken waarmee je aan de tekortkomingen van directheid kunt ontkomen. Mits je voldoende ruimte houdt voor bijstellingen, gedurende het gehele traject.
Indirectheid in projecten
Vertaald naar projecten betekent “indirectheid”:
- Einddoelen bij aanvang losjes definiëren;
- Besef dat de kennis over de aanpak en de doelen onvolledig is, en dat die kennis pas in de loop van de tijd verworven wordt;
- Besef dat de projectomgeving onzeker is, dat de draagwijdte van gebeurtenissen zelden volledig kenbaar is;
- Afgaan op onderbuikgevoelens (gut feeling), die geven vaak verrassend correct aan of je wel/niet op de goede weg bent;
- De processen in en rondom veel projecten zijn zo complex dat niemand ze geheel kan doorgronden;
- Bij het nemen van acties de mogelijke keuzes beperken op basis van gezond verstand, onderbuikgevoelens en intuïtie;
- Nemen van besluiten op basis van gezond verstand, met het besef dat je nou eenmaal niet alles kan overzien en weten;
- Voortdurend flexibel inspelen op veranderende omstandigheden;
- Leren leven met paradoxen, inconsistenties en ambiguïteit;
- Vertrouwen op deskundigen (maar niet blind!);
- Beseffen dat orde niet altijd is af te dwingen.
Tot slot nog een citaat van Kay:
Indirecte besluitvormers en probleemoplossers begrijpen dat het verband tussen bedoeling en resultaat vaak niet duidelijk is, achteraf evenmin als van tevoren.
December 2012
Aanvullende informatie op deze website
Projectmanagement algemeen
Algemene uitleg over projectmatig werken.
De projectinhoud
Over de inhoudelijke kant van het project.
Scope
Over projectscope en de beheersing daarvan.
Verwachtingenmanagement
Over de betekenis van verwachtingen in projecten.
Projectsucces
Wat maakt een project succesvol?
Complexiteit en projecten
Over chaos en complexiteit in projecten, over twijfels, heroverwegingen en afwijkingen.
SMART en FUZZY
Over het SMART- en het Fuzzy-principe en de relatie daarvan met projectmanagement.
Klassiek Projectmanagement
Over het klassieke projectmanagement.
Aanvullende informatie op internet
http://www.markensteijn.com/smart.htm
Stop SMART, be FUZZY! Over de gevaren van SMART-doelstellingen.
http://www.markensteijn.com/intuitie.htm
Intuïtie en leiderschap
http://www.markensteijn.com/index.php/weblog/565-de-omweg-naar-succes
Boekbespreking: De omweg naar succes
