Vandaag wil ik een observatie met u delen over holacracy. Dat is de volgende. Wat ik waarneem is dat zowel mensen die een voorkeur hebben voor het sterk structureren van hun werk als mensen die meer geloof hebben in de doorslaggevende invloed van de menselijke kant van samenwerking zich kunnen vinden in de besturingssystematiek van holacracy.
Dat is een waarneming.
Een aannemelijke verklaring heb ik ook wel.
De mensen die van structuur houden voelen zich prettig bij de manier waarop binnen holacracy alles helder is. De governance is altijd actueel. Want na ieder roloverleg liggen de nieuwe afspraken gelijk weer vast. Daarnaast zijn de overleggen gestructureerd aan de hand van zeer eenduidige stappen en hebben de deelnemers zich aan heldere regels te houden. Zolang de regels gevolgd worden is holacracy een “fair deal”.
Voor de mensen die meer in de menskant geloven is de vrijheid die holacracy biedt aantrekkelijk. Holacracy lijkt op het eerste gezicht sterk regelgedreven. Maar, ik ben ervan overtuigt dat de gemiddelde holacracy minder regels hanteert dan de gemiddelde traditionele (command & control-) organisatie. In veel doorgeschoten traditionele organisaties mag je iets pas doen als dat expliciet is toegestaan. Bij holacracy mag iets pas niet als het expliciet verboden is. Holacracy kent niet meer regels dan nodig is en als iemand moeite met een regel heeft dan kan deze altijd via een spanning worden behandeld in het roloverleg.
Verder is een van de basisgedachten achter holacracy dat je niet moet voorschrijven hoe mensen hun werk moeten doen. Daardoor krijgen vakmanschap en individueel initiatief de ruimte die het verdient. Dat bevordert het plezier in het werk en is, gezien vanuit de menskant alleen maar positief te noemen.
Uiteindelijk bevat holacracy dus zowel elementen die mensgerichtheid bevorderen als elementen die de behoefte aan structuur bevredigen.
Hier is ook wel een kanttekening bij te maken. Wat in de praktijk van holacracy merkbaar is, dat is dat sommige mensen moeite hebben met de gespreksstructuur die holacracy verplicht stelt. Zowel het rol- als het werkoverleg zijn sterk gestructureerd. Dat betekent dat in veel gevallen een volledig vrije discussie niet mogelijk is en dat soms een reactie verwacht wordt, terwijl die op dat moment niet passend is. Er zijn mensen die hier op afknappen.
Lees ook: Holacracy en ik.
