We roepen altijd dat we in zo’n beweeglijke wereld leven. Dat er sprake is van een toenemende complexiteit. Dat klopt. Al kan je je afvragen of wij mensen niet altijd al met turbulentie te maken hadden, of het wel echt erger en erger wordt. Maar oké, met complexiteit hebben we zeker te maken. Er is constant veel in beweging.
Tegelijkertijd echter blijft er ook veel gelijk. Ook in organisaties. Het zal per bedrijfstak en per organisatie verschillen. Zeker. Maar er zijn ook altijd zaken die lang stabiel blijven. Boekhoudregels veranderen bijvoorbeeld zelden. En zo zijn er meer zaken die jarenlang stabiel blijven.
Daarnaast zijn er beweeglijke zaken, volatiele zaken. Nogmaals, de mate van volatiliteit verschilt afhankelijk van de soort organisatie, bedrijfstak, de geopolitiek, de economie en dergelijke.
Soms treden er disrupties op. De oorzaak kan van alles zijn. Disrupties ontstaan bijvoorbeeld door (natuur)rampen, conflicten en innovaties. Na een disruptie moeten organisaties zich aanpassen. Als dat lukt, dan is hun voortbestaan geborgd. Na een disruptie zijn er veel meer zaken volatiel dan voor de disruptie. Maar, sommige zaken blijven zoals ze waren. Er is altijd een aantal zaken dat stabiel blijft.
Soms lijkt het erop dat de grote hoeveelheid stabiele zaken de toon van het management bepaalt. Stabiele zaken kunnen in procedures worden gevangen, ze kunnen worden “bevroren”. Er wordt gestreefd naar efficiëntie. Dat gaat gemakkelijker bij stabiele dan bij volatiele zaken.
Veel organisaties maken de fout dat ze de volatiele zaken op dezelfde manier benaderen als de stabiele. Ze denken volatiele zaken ook met procedures te kunnen bevriezen. Ze menen zelfs dat risico’s kunnen worden bestreden met managerial activiteiten. Ze bevriezen wat volatiel is. Althans, dat proberen ze. En, dat gaat uiteindelijk niet. Je kan externe invloeden niet beheersen door louter intern handelen. En toch is dat wat veel organisaties lijken te proberen.
Het gevolg?
Ik vrees dat organisaties die teveel bevriezen het bij een disruptie extra moeilijk hebben.
