Eigenlijk is het geen wonder. Zodra je bazen hebt gaan ze controleren. Want het hele concept van hiërarchie betekent dat iedere baas verantwoordelijk is voor wat zijn “ondergeschikten” doen. En die doen nou eenmaal niet alles hetzelfde als wanneer hij het zelf zou doen.
Sommige bazen zouden misschien het liefste alleen met klonen van zichzelf werken, want dan weten ze precies wat die ondergeschikten doen en hoe ze dingen aanpakken. Maar ja, dat is een illusie, dat is niet haalbaar. Het is weliswaar een gegeven dat bazen vaak mensen als ondergeschikten selecteren die op hen lijken, maar dat is nou eenmaal nooit volledig door te voeren. Er zijn en blijven altijd intermenselijke verschillen.
Mensen verschillen. En dat geeft die bazen een ongemakkelijk gevoel. Ze hebben allemaal ondergeschikten die net wat anders in de wedstrijd zitten dan zijzelf en die dingen (net iets) anders aanpakken dan zij zouden doen. Hoe krijg je daar grip op? Hoe kan je nachtrust voor jezelf creëren als je afhankelijk bent van allemaal eigenwijze ondergeschikten?
Ik zou zeggen: door hen vertrouwen te geven en te aanvaarden dat er weleens dingen anders lopen dan jij het als het als baas het liefste zou zien. Dat er weleens dingen fout gaan.
Zeker.
Maar, voor veel bazen is dat wel heel veel gevraagd. Vertrouwen geven?
Je hoort het hen al zeggen: “vertrouwen is goed, maar controle is beter”.
Dat laatste is voor veel bazen de natuurlijke weg naar veiligheid. Ze willen ‘in control’ zijn, ze willen kunnen controleren om te zorgen dat de dingen gebeuren op hun manier, zoals zij het willen. Ze stellen regels op, procedures en handboeken.
Het is niet anders. Wie kiest voor hiërarchie kiest welhaast zeker impliciet of expliciet ook voor regels en controle. Regels en controle zijn onlosmakelijk verbonden met hiërarchie.
Ook organisaties die kiezen voor een model van vertrouwen beoordelen uiteindelijk hun bazen wel weer op het presteren van hun afdelingen. En daarmee ligt er altijd een druk op de bazen om niet alleen maar op basis van vertrouwen te werken.
Kies voor de hiërarchie, voor het instellen van bazen en je kiest (in min of meerdere mate) voor controle.
