Iedereen kent dat wel, als je iets lastigs moet doen thuis, dan haal je die kennis van je erbij waarvan je weet dat hij dit zou moeten kunnen. Je kiest iemand op basis van de kwalificaties die jou bekend zijn, je kiest hem op basis van het vertrouwen dat je in hem stelt. Dat is voor een klein deel een rationele aangelegenheid, maar je zult hierbij vooral op je intuïtie vertrouwen, op je ‘gut feeling’.
De aanbestedingswetgeving waarin (semi-)overheden zich hebben te houden gaan echter uit van een open markt. Van een ‘level playing field’ voor potentiële opdrachtnemers. Boven een bepaald bedrag verlies jij de mogelijkheid om zelf op basis van vertrouwen en andere “subjectieve” criteria een partner voor het oplossen van jouw probleem te zoeken. Boven een bepaald bedrag heeft de wetgever bepaalt dat je openbaar moet aanbesteden. En dat je bij die aanbesteding van tevoren de objectieve criteria bekend moet maken op basis waarvan jij een keuze gaat maken voor de in te schakelen partner.
Een “voordeel” bij openbaar aanbesteden is dat er altijd in meer of mindere mate een prijscomponent wordt meegegeven in de gunningscriteria. Daardoor is er altijd enige vorm van prijsconcurrentie, waardoor je als aanbesteder prijsvoordeel behaalt.
Dit leidt er regelmatig toe dat je gedwongen bent om met partijen te werken die niet echt in de samenwerkingsmodus staan. Met alle gevolgen van dien.
Werken met mensen of partijen die je vertrouwt, is wellicht iets duurder dan wanneer je prijsconcurrentie toelaat. Openbaar aanbesteden leidt vrijwel altijd tot enige prijsconcurrentie. Een groot voordeel wanneer je zelf je samenwerkingspartner mag kiezen is dat het risicoprofiel van je klus stevig afneemt. Werken met een vertrouwde partner is immers een veel beter uitgangspunt voor succes dan werken met iemand die je helemaal niet kent.
Tegenwoordig wordt veel over risicogestuurd werken gesproken (lees ook: "Risicogestuurd projectmanagement?"). Bedoelt wordt dan dat je veel aandacht voor mogelijke risico’s moet hebben en dat je deze risico’s moet managen. Het managen van risico’s moet jou behoeden voor uitglijders. De aandacht voor het managen van risico’s is soms zo groot, dat ze zoveel worden gemanaged, dat er amper meer aandacht is voor het “managen” van de doelstellingen en van de taken die daarnaar toe leiden. Maar, dat is een ander verhaal.
Het punt is dat je een enorme toename ziet in de aandacht die gegeven wordt aan het managen van risico’s.
Het openbaar aanbesteden van klussen lijkt in een paradoxaal verband te staan met risicogestuurd werken. Immers juist bij risicogestuurd werken zou je vooral van tevoren moeten kiezen om niet openbaar aan te besteden. Daarmee kan je het risicoprofiel fors verkleinen. Maar, dat mag niet.
Ach, wellicht ligt het wel anders en is er een oorzakelijk verband tussen de verplichting openbaar aan te besteden enerzijds en de opkomst van het risicogestuurd werken anderzijds. Door openbaar aan te besteden nemen de risico’s zodanig toe, dat je wel meer aandacht moet gaan besteden aan de risico’s!
Dit blog is eerder op mijn oude blog geplaatst
