Het lijkt een nationale sport te zijn geworden om na rampen te zoeken naar schuldigen, te schreeuwen om het straffen van deze “schuldigen” en om boetedoening van deze “schuldigen” te eisen. Elke betrokkene kan “schuld” worden toegewezen. Sommige betrokkenen worden op volstrekt onduidelijke gronden zelfs als dader nagewezen of, nog gekker, zij worden vervolgd. Zelfs hulpverleners worden als daders aangewezen. Tijd om hier eens aandacht aan te besteden.
- Details
- Hits: 2314
In de letterlijke betekenis van de term “monopolie” kunnen we twee gedachtegangen volgen, namelijk één waarbij het ontstaan van een monopolie als ongewenst wordt beschouwd en één waarbij dat als gewenst wordt beschouwd.
In dit stukje wordt vluchtig onderzocht wat de gevolgen zijn als we een monopolie niet bij voorbaat als een “kwaad” beschouwen.
- Details
- Hits: 2840
De huidige politiek gelooft heilig in een gunstig effect van de markt op het functioneren van de overheid. Tegelijkertijd is er een afrekencultuur ontstaan binnen diezelfde overheid. Die afrekencultuur leidt tot indekgedrag. Alles moet toetsbaar zijn op rechtmatigheid en doelmatigheid. Om iets toetsbaar te maken moet je het meetbaar maken. Als je iets meetbaar maakt moet je het ook nog meten. Als je wilt kunnen meten moet je gegevens registreren, veel gegevens.
Hoe meer afrekencultuur, hoe meer registratie. Alle registraties en metingen moeten vervolgens worden beoordeeld. Dat moet uiteraard door onafhankelijke instanties gebeuren. Dat zijn niet de mensen die direct bij taken van de overheid betrokken zijn. Die zijn niet onafhankelijk. Wil je de onafhankelijkheid van beoordelingen borgen dan moet je zorgen dat er organen worden opgericht die onafhankelijk zijn. Die dus niets te maken hebben met het werk dat gedaan moet worden. Die dus niets toevoegen aan het werk dat gedaan wordt!
- Details
- Hits: 2422
Read more: Marktwerking en overheid, een contradictio in terminis
In NRC Handelsblad van 22 januari 2002 vinden we een artikel getiteld “Nieuwe strategie kost bedrijven veel geld”[i]. In het artikel worden de valkuilen van radicale veranderingen geschetst. In onderstaande grafiek zijn de gevolgen voor de beurskoersen te zien van drie bedrijven die het roer radicaal omgooiden, vertrouwde producten verlieten en zich via het aankopen van andere bedrijven in nieuwe markten begaven.
- Details
- Hits: 2449
Over de zinloosheid van een teveel aan managementactiviteit
Ik zat op kantoor eens met mijn voeten op de vensterbank. De stoel van mijn bureau gedraaid, handen achter mijn hoofd en starend naar buiten. Op dat moment kwam er een teamlid binnen. Hij maakte een grapje over mijn houding en schijnbare luiheid. Onwillekeurig voelde ik me enigszins betrapt omdat mijn houding inderdaad de suggestie van inertie moet hebben uitgedrukt. Ik mompelde een half excuus. Daarop zei het teamlid dat hij juist altijd blij was wanneer er nog iemand van het management met de voeten in de vensterbank zat, want dan, zo sprak hij, was er tenminste nog iemand die nadacht.
En gelijk had hij!
- Details
- Hits: 2338
De overheid is voor buitenstaanders vaak een onbegrijpelijk fenomeen. Buitenstaanders beoordelen de overheid vanuit onwetendheid en schromen desondanks niet om allerlei stereotiepen te hanteren als zij het over de overheid of haar vertegenwoordigers hebben. Beledigende vooroordelen passeren zeer regelmatig de revue. Het is tijd om de overheid eens nader te beschouwen.
Dit stuk bestaat uit observaties die tamelijk los van elkaar staan. Ze vormen een inleiding in dat merkwaardige fenomeen dat overheid heet.
- Details
- Hits: 3939
Veel managers denken dat hun kennis en vaardigheden universeel inzetbaar zijn. Ze beschouwen “manager” als een beroep dat om het even in welke branche kan worden ingezet. Kennis van de materie en branche waarin ze acteren vinden ze van minder belang, daar hebben ze immers hun mensen voor.
Daar zit natuurlijk een zekere waarheid in. Een goed opgeleide manager (maar hoeveel zijn dat?) beschikt immers over specifieke kennis en vaardigheden die hem het managen mogelijk maken. Daarnaast is het, zeker in een professionele omgeving, niet gewenst dat de manager zich inhoudelijk met het werk bemoeit.
Zolang de manager alleen manager hoeft te zijn en geen leider hoeft gebrek aan materiedeskundigheid niet tot ernstige problemen te leiden.
- Details
- Hits: 2820
In een pompsysteem is het goedkoper om één grote pomp die de juiste capaciteit heeft aan te leggen dan twee kleinere pompen die gezamenlijk vrijwel altijd meer capaciteit hebben dan noodzakelijk is. Toch is het verstandig om voor twee pompen te kiezen, ook al leidt dat tot redundantie. Bijvoorbeeld omdat niet altijd de maximale capaciteit nodig is en je dus niet altijd twee pompen nodig hebt. Dat bespaart op de posten energie en onderhoud. Maar ook omdat het systeem bij uitval van één pomp volledig uitvalt als er maar voor één pomp is gekozen. Dit terwijl het systeem wel (gedeeltelijk) blijft functioneren als gekozen is voor twee pompen.
- Details
- Hits: 3256
Een klant is iemand die een product of dienst afneemt (of kan afnemen) bij een ander die daarvoor betaald krijgt, waarbij die afnemer, bij voorkeur, een vrije keus heeft.
Er zijn veel producten en diensten waarvoor een klant aangewezen is op één leverancier. Denk hierbij bijvoorbeeld aan leveranciers, zoals nutsbedrijven en andere semi-overheidproducten. Zo´n leverancier noemen wij een monopolist. De leverancier heeft een volledig monopolie binnen zijn markt[i].
Monopolisten kunnen zich arrogant ten overstaan van hun klanten gedragen. Die klanten kunnen immers niet om hen heen. Ze komen toch wel. De laatste decennia is hierin wel een kentering gaande. Soms door noodzaak gedreven. Bijvoorbeeld omdat een markt wordt opengegooid, zoals dat bij de energiemarkt is gebeurd. Vaker vanuit het besef dat klanttevredenheid ook een waarde is die moet worden nagestreefd. Zeker voor de overheid geldt dat ze daar steeds meer wordt beoordeeld.
Klantgerichtheid is bij de overheid op grote schaal nagestreefd. Het begrip “klant” heeft daarbij wel merkwaardige vormen aangenomen. In dit artikel wordt dit nader belicht.
- Details
- Hits: 6945
In een eerder artikel over de overheid[i] constateerde ik al dat overheidsbestuurders bestuurlijk materiedeskundig leiderschap ontberen. Een overheidsorganisatie is in vrijwel alle gevallen dermate gediversifieerd dat er sprake is van zoveel vakgebieden dat geen bestuurder die allemaal kan beheersen.
Voor het management binnen de overheid ligt dat iets genuanceerder.
- Details
- Hits: 3961
Mensen hebben de natuurlijke neiging te gaan sturen op hetgeen gemeten wordt, ongeacht of dat in een breder perspectief zinvol is.
Dat een bedrijf moet zorgen dat haar eigenaren een fatsoenlijk rendement overhouden aan hun investering is gerechtvaardigd. Dat dit rendement hoger moet liggen dan de rente die een bank belooft is ook terecht. Zonder verwachtingen van een aantrekkelijk rendement is het vrijwel onmogelijk investeerders te vinden. Alleen filantropen en idealisten steken geld in zaken die financieel niet renderen, en zij doen dat alleen omdat de zaken waar ze geld in steken andere (misschien wel: hogere) waarden representeren.
- Details
- Hits: 10471