IPMA is een vereniging van projectmanagers. IPMA doet ook aan certificering van projectmanagers. Er wordt op de persoon gecertificeerd. Ik blijf daar een ongemakkelijk gevoel bij houden. De certificaten worden verleend op basis van specifieke criteria. Kijk bijvoorbeeld voor niveau C op: https://www.ipmacertificeren.nl/nl/certificeringsniveaus/ipma-c/.
Opleidings- en ervaringseisen vormen deel van het pad naar certificering. Ervaringen zijn vaak heel projectgebonden. Als je ervaring hebt met een bepaald project, dan zegt dat mijns inziens nog weinig over het niveau waarop je het project hebt afgerond en over jouw geschiktheid voor andere projecten.
Assessments
Een belangrijk onderdeel van de weg naar certificering is een assessment. In een kwalitatieve beoordeling van een gesprek door personen zit natuurlijk altijd een hoge subjectieve component. Jury-sporten zijn een mooi voorbeeld. Daarbij worden regelmatig vreemde scores toegekend.
Wie zijn de assessoren? Zijn dat ervaren projectmanagers die kunnen inschatten wat een bepaalde projectmanager echt kan? En, zo ja, zijn zij dan ook ervaren in de opgaven die de specifieke projectmanager heeft uitgevoerd? Projecten zijn uniek. Kunnen de assessoren ieder project en ieders specifieke inspanningen echt op waarde schatten? En, als iemand het assessment afneemt, over alle genoemde ervaring beschikt, maakt hem dat het een goede assessor? Ik betwijfel het. Van een assessor worden andere kwaliteiten verwacht dan van een projectmanager. Mensen die al deze kennis, ervaring en eigenschappen combineren lijken mij vrij zeldzaam.
Mensenwerk
Dan nog het volgende. Een gecertificeerde projectmanager heeft altijd iets anders gedaan dan zijn toekomstige opgaven. Immers projecten zijn uniek. Als je project A volgens de regelen der kunst hebt volbracht, ben je dan zomaar in staat om ieder volgend (en even complex) project tot een goed einde te brengen? Dat hoeft niet het geval te zijn. Specifieke kennis en ervaring, een bepaalde houding, een intelligentieniveau en iemands intermenselijke vaardigheden bepalen wat iemand kan. Iemand die het projectenwerk in een specifieke branche kent kan doorgaans wel goed inschatten waartoe een specifieke projectmanager in staat is, welk project je aan zo iemand kan toevertrouwen. Of iemand gecertificeerd is en op welk niveau, daar wordt door ervaren projectenmensen niet naar gekeken. Beoordelen of iemand iets kan worden toevertrouwd blijft mensenwerk. Een persoonsgebonden certificaat is daarbij van weinig waarde.
En de vraag in de markt?
Toen ik ergens halverwege de jaren negentig van de vorige eeuw lid werd van het IPMA (toen nog PMI Nederland) kreeg ik een introductiesessie aangeboden. Daar ben ik naartoe geweest. Tijdens die sessie kwam ook de persoonsgebonden certificering aan de orde. Door de presentatoren werden de sceptici heel stellig gewaarschuwd, want, “let maar op”, over een paar jaar zou iedere opdrachtgever aan kandidaten om hun certificaat gaan vragen!
We zijn zo’n 25 jaar verder en ik ben al die tijd slechts een enkele keer tegengekomen dat opdrachtgevers in onze sector (bouw & infra) iets over deze certificaten vroegen. En dan was het nog niet eens een (minimum)eis, maar het strekte tot aanbeveling als …
Slotopmerkingen
Verder ken ik veel hele goede niet gecertificeerde projectmanagers. Ik ken mensen met nauwelijks ervaring en een IPMA-D certificaat. En ik ken wat mensen die IPMA-C of hoger gecertificeerd zijn waar ik toch helaas geen hele hoge pet van op heb. Kortom, afgaand op mijn eigen oordeel, zeggen die certificaten ook niet zoveel over de kwaliteiten van de gecertificeerden.
Ik ben niet IPMA-gecertificeerd. Ik heb ook niet de neiging om een IPMA-certificaat te behalen.
En echt, ik durf te zeggen dat ik al mijn projecten toch echt op een behoorlijk adequaat niveau heb gedaan en doe!