Functies

Vaardigheden projectleider

Inleiding. 1
Profiel van de projectleider 1
Leiderschap. 1
Relatiegerichtheid. 2
Vijf poten. 2

Inleiding

Voor iedereen die in projecten werkt geldt dat “doelgerichtheid” een basiscompetentie is. In de projectorganisatie is een doel- of taakgerichte cultuur gewenst. De focus op doel, resultaat, taken en deeltaken helpt het team op het spoor te blijven. Ook bij onvoorziene gebeurtenissen helpt deze focus om, desnoods met omwegen, het werk op het einddoel gericht te houden.

Profiel van de projectleider

De projectleider is zoals de term al zegt de leider van het projectteam[i].
De projectleider moet het project inrichten en de mensen zover krijgen dat ze doen wat gedaan moet worden.
De projectleider moet beschikken over:

	Leiderschapsvaardigheden[ii];
	Intelligentie;
	Kennis van en ervaring met projectmatig werken;
	Kennis van het inhoudelijke werk waarmee het projectresultaat moet worden gerealiseerd.

Leiderschap

Eigenlijk zitten de tweede tot de laatste bullet van de voorgaande opsomming al vervat in de eerste. Want wat maakt iemand tot leider? Voor leiderschap acht ik de volgende eigenschappen van essentieel belang[iii]:

	Materiedeskundigheid;
	Analytisch vermogen;
	Overtuigingskracht;
	Sociale vaardigheid;
	Motiverend vermogen.

Er zijn talloze andere lijstjes in omloop. Waar ze allemaal op neer komen is dat de leider moet beschikken over een breed scala aan vaardigheden. “Materiedeskundigheid” wordt uit dit soort lijstjes doorgaans weggelaten. Mijn ervaring is echter dat het heel moeilijk werken is met leidinggevenden die “vakkennis” ontberen. In zo’n geval moet je die baas dingen uitleggen die voor iedereen in het vakgebied “gesneden koek” zijn. Het is moeilijk om zo iemand als leider te zien[iv]. Het leiderschap van dergelijke bazen is niet gevestigd op gezag, dat missen ze nu eenmaal omdat ze het vakgebied niet kennen. De medewerkers hebben bij dergelijke leiders het gevoel dat ze hen alles uit moeten leggen. Vaak worden resultaten bereikt “ondanks” dit soort leiders, zelden “dankzij”.

Relatiegerichtheid

Taak- of doelgerichtheid is een basiscompetentie voor de projectleider. Vaak worden taakgerichtheid en relatiegerichtheid als tegengestelde eigenschappen voorgesteld. Gezien de vaardigheden die van een projectleider verwacht worden mag duidelijk zijn dat ik naast taakgerichtheid ook relatiegerichtheid van groot belang acht. Met al zijn vaardigheden is de projectleider in staat relaties aan te gaan en te onderhouden op zodanige wijze dat hij met mensen van allerlei pluimage kan samenwerken.

Vijf poten

Met alle vereiste vaardigheden zoeken we voor de (project)leiding een schaap met vijf poten. Voor iedere leider geldt dat hij zijn tekortkomingen heeft. In het beste geval onderkent hij die tekortkomingen zelf en zorgt hij dat iemand anders zijn zwakker punten compenseert.
In andere gevallen is het te hopen dat er een opdrachtgever is die de lacunes van de projectleider identificeert en die zorgt dat de projectleider de gaten vult die deze zelf laat vallen door mensen in zijn projectorganisatie op te nemen die hem aanvullen op zijn onvolkomenheden.

[i] Daarom spreek ik ook liever van projectleider dan van projectmanager.

[ii] Lees:
Markensteijn, P.H., Leiderschap, een inleiding. Wat maakt een leider tot leider?, www.markensteijn.com/inleiding.htm, 2003, en
Markensteijn, P.H., Leiderschap schematisch. De werking van leiderschap, www.markensteijn.com/schema.htm, 2003

[iii] Lees hierover: Markensteijn, P.H., De legitimiteit van leiderschap ontrafeld, www.markensteijn.com/leiderschap_3.htm, mei 2001

[iv] Lees hierover: Markensteijn, P.H., Legitimiteit, beoordelingsmaatstaf van medewerkers, www.markensteijn.com/leiderschap_2.htm, mei-juli 2001

Aanvullende informatie op deze website

De projectleider als leiderschap
Over de positie van de projectleider in het project.

Het mandaat van de projectleider
Over de noodzaak van het geven van mandaat aan de projectleider.

Terug naar vertrouwen
Over de rol van vertrouwen in projecten.

Ervaringsstadia
Projectleiders maken diverse stadia door in hun carrière, Het is zaak hier rekening mee te houden in projectorganisaties.

Mintzberg en projectmanagement
Over het artikel van Mintzberg: "The Managers Job: Folklore and Fact" en de implicaties daarvan voor projectleiders, opdrachtgevers en projectmatig werken in het algemeen.

Aanvullende informatie op internet

http://www.makensteijn.com/leiderschap.htm
Leiderschapsite.

http://www.markensteijn.com/10000_uur.htm
10.000 uur oefening (en projectmanagement)

http://www.markensteijn.com/test1.htm
Leiderschapsite, test uzelf of uw baas.

http://www.lichaamstaal.nl
De website van Frans van Marwijk over lichaamstaal.

Algemene informatie

Op de hoogte
blijven?

dat kan via:

Peter blogt ook
Reflecties op de actualiteit. Aankondigingen van nieuwe artikelen en ander opmerkelijks.

of via:

RSS-feed voor het weblog:

of:

Leiderschap en management:

Het PM3-model
Artikel over het hier gebruikte model
Leiderschap
artikelen over dit leiderschap
Tests leiderschap
test de leiderschapskwaliteiten van u of uw baas
Overzicht artikelen
Een overzicht van alle artikelen op de site leiderschap & management
Wie ben ik?
mijn motivatie, mijn credo en andere feiten
Nieuwsbrieven
Alle recente nieuwsbrieven
Links
Links over management en leiderschap
Logboek
Alle aanpassingen aan de verschillende sites

Wisseltje

Wisseltjes
Korte anekdotes over mijn kinderen en andere zaken.

Bouwen

Index Bouwen
Artikelen gerelateerd aan mijn werkzaamheden binnen de bouwsector.

Mijn Linkedin-profiel: